کد مطلب:90450 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:140

پرواپیشه و قهقهه زدن











«و ان ضحك لم یعل صوته»

واژه ها

ضحك: خندیدن و ضحك، خنده است.

«و استعمل للتعجب المجرد تاره و من هذا المعنی، قصد من قال: الضحك یختص بالانسان و لیس یوجد فی غیره من الحیوان.»

و ضحك به معنای تعجب نیز آمده است و آنكه گوید: ضحك از مختصات انسان است، همین معنا را اراده كرده است.

در كلیات ابوالبقاء آمده است كه: قهقهه خندیدنی است كه در آن حال دندانهای نواجذ ظاهر گردیده و آواز خنده، شنیده شود و ضحك، خندیدن بدون آواز و تبسم، لبخند و آهسته تر از ضحك است. پس قهقهه و خنده و تبسم از حیث طبقه بندی مانند

[صفحه 501]

نوم و نعاس و سنه می باشند.

صوت: بانگ، آواز كه جمع آن اصوات است و كیفیتی است كه از ارتعاش بالنسبه سریع اجسام، تولید می گردد و به وسیله ی حس شنوایی درك می شود. چون به جسمی ضربه وارد آوریم، ذرات آن مرتعش می گردد و این ارتعاشات، در هوای مجاور جسم، تولید امواجی می كند كه در تمام جهات به شكل كرات متحدالمركز، منتشر شده و صدا را به گوش انسان می رساند. مهمترین ناقل صوت، هواست و سرعت انتشار صوت، در هر ثانیه 340 متر است، سرعت سیر صوت، نسبت مستقیم با وزن مخصوص جسم ناقل دارد، بنابراین سرعت در مایعات، بیشتر از گازها و در جامعات از دو دسته ی قبل بیشتر است.

با توجه به دسته بندی مراتب خندیدن ضحك حالت میانه بین قهقهه و تبسم است و آنكه گوید: ضحك از مختصات آدمی است، حالت تعجب را اراده نموده و مراد از خنده ی فرشتگان، همین معناست.

ترجمه: بنابراین اگر بخندد، آوازش به خنده بلند نمی شود، چرا كه قاه قاه زدن عملی شیطانی است و هرگز پرواپیشه عمل شیطانی را انجام نمی دهد.

شرح: خنده ی با صدا و به شكل قهقهه زدن وقار و بزرگ منشی انسان را تباه می كند و شخصیت آدمی را در جامعه پایین می آورد. گرچه در توضیح ضحك، گفته شد كه ضحك بین قهقهه و تبسم قرار دارد، اما در روایات و سیره ی معصومین علیهم السلام آن را به تبسم، تفسیر كرده اند و یا اینكه خنده ی آنها از حد تبسم تجاوز نمی كرد.

[صفحه 502]


صفحه 501، 502.